ความดันโลหิต หมายถึง แรงดันของกระแสเลือดที่กระทบต่อผนังหลอดเลือดแดง ซึ่งเกิดจากการสูบฉีดของหัวใจ สามารถวัดได้โดยการใช้เครื่องวัดความดัน (Sphygmomanometer) วัดที่แขน และมีค่าที่วัดได้ 2 ค่า คือ
• ความดันช่วงบน หรือ ความดันซิสโตลี (Systolic blood pressure) หมายถึง แรงดันเลือดในขณะที่หัวใจบีบตัว ซึ่งอาจจะสูงตามอายุ และความดันช่วงบนของคนคนเดียวกัน อาจมีค่าที่ต่างกันออกไป ตามท่าเคลื่อนไหวของร่างกาย การเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และปริมาณของการออกกำลังกาย
•
ความดันช่วงล่าง หรือ ความดันไดแอสโตลี (Diastolic blood pressure) หมายถึง แรงดันเลือดในขณะที่หัวใจคลายตัว ในปัจจุบันได้มีการกำหนดค่าความดันโลหิตปกติ และระดับความรุนแรงของโรคความดันโลหิตสูง ดังนี้
ความดันโลหิตปกติ < 120 และ < 80
ความดันโลหิตปกติที่ค่อนไปทางสูง 120-129 และ < 80
ความดันโลหิตสูงระดับที่ 1 130-139 และ/หรือ 80-89
ความดันโหลิตสูงระดับที่ 2 ≥ 140 และ/หรือ ≥ 90
ความดันช่วงบนสูงเดี่ยว≥ 140 และ < 90
สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูง
• ผู้ป่วยที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงส่วนใหญ่ประมาณ 90-95% มักจะมีปัญหาทางด้านระบบทางเดินอาหารและระบบการย่อย อาทิ โรคกระเพาะอาหาร กรดไหลย้อน ลำไส้แปรปรวน ลำไส้อักเสบเรื้อรัง ริดสีดวงทวาร และโรคภูมิแพ้ เนื่องจาก ขาดสารอาหาร ในขณะที่ร่างกายยังต้องการอาหารและอากาศตามปกติ จำเป็นอยู่เองที่หัวใจจะต้องส่งอาหารและอากาศให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
• ผู้ป่วยที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงส่วนน้อยประมาณ 5-10% อาจตรวจพบโรคหรือภาวะผิดปกติที่เป็นสาเหตุของความดันโลหิตสูง ได้แก่
•
• โรคไต เช่น โรคไตเรื้อรัง กรวยไตอักเสบเรื้อรัง หน่วยไตอักเสบ โรคถุงน้ำไตชนิดหลายถุง ฯลฯ หลอดเลือดแดงไตตีบ (Renal artery stenosis)หลอดเลือดแดงใหญ่ตีบ (Coarctation of aorta) เนื้องอกบางชนิดของต่อมหมวกไต หรือต่อมใต้สมอง
• โรคเบาหวาน เพราะก่อให้เกิดการอักเสบ เลือดข้นและตีบแคบของหลอดเลือดต่างๆ รวมทั้งหลอดเลือดของไต
• น้ำหนักตัวเกินและโรคอ้วน เนื่องจากน้ำหนักตัวที่เพิ่ม 1 กิโลกรัม เส้นเลือดฝอยในเนื้อเยื่อจะเพิ่มขึ้นประมาณ 5 กิโลเมตร ดังนั้นเมื่อระยะทางของหลอดเลือดเพิ่มขึ้น จึงจำเป็นอยู่เองที่หัวใจจะต้องทำการเพิ่มแรงดัน
• โรคหลอดเลือดอักเสบ (Vasculitis) จะทำให้หลอดเลือดมีบาดแผลและตับจำเป็นต้องสร้างคอเลสเตอรอลมาซ่อมแซม จึงทำให้เกิดการตีบในหลอดเลือดได้
ดังนั้นการที่จะรักษาความดันให้ปกติ ก็ต้องไปแก้ที่ต้นเหตุของแต่ละโรค
ด้วยรักและห่วงใยจากใจจริง